Afbouw antipsychotica
Veel mensen met een verstandelijke beperking krijgen langdurig antipsychotica voorgeschreven voor gedragsproblemen, terwijl het effect daarvan niet wetenschappelijk is aangetoond. De bijwerkingen zijn daarentegen wél duidelijk: diabetes, verhoogd cholesterol, sufheid, bewegingsstoornissen en afvlakking van emoties. Deze bijwerkingen kunnen de gezondheid en levenskwaliteit ernstig aantasten. Toch blijkt het afbouwen van deze medicatie vaak niet te lukken. Dit onderzoek gaat op zoek naar het waarom.
Hoe gaat onderzoek in z’n werk?
In dit dubbelblinde, placebo-gecontroleerde onderzoek doen volwassenen met een verstandelijke beperking mee die antipsychotica zoals risperidon of pipamperon gebruiken voor gedragsproblemen. De deelnemers worden willekeurig ingedeeld in twee groepen: één groep bouwt het medicijn langzaam af, de andere groep blijft het gebruiken. De deelnemers weten zelf niet in welke groep zij zitten. De onderzoeksperiode duurt 40 weken per deelnemer en loopt van juli 2019 tot het najaar van 2022.
Het onderzoek is onderdeel van het GOUD-consortium. Cliënten van Abrona, Amarant en Ipse de Bruggen kunnen meedoen. De uitvoering van het onderzoek is mogelijk dankzij de betrokkenheid van begeleiders, gedragskundigen, artsen, verpleegkundigen en doktersassistentes.
Wat levert het op?
Door inzicht te krijgen in de redenen waarom afbouwen vaak niet lukt, kunnen zorgprofessionals beter inspelen op de behoeften van cliënten. Het uiteindelijke doel is om het onnodig gebruik van antipsychotica terug te dringen en zo de kwaliteit van leven van mensen met een verstandelijke beperking te verbeteren. De resultaten van dit onderzoek worden eind 2023 of begin 2024 verwacht.
Meer weten?
Voor meer informatie kun je contact opnemen via goud.antipsychotica@erasmusmc.nl of 010 70 33 847.
Veelgestelde vragen
Waar staat GOUD voor?
GOUD staat voor ‘Gezond Ouder worden met een verstandelijke beperking’. GOUD is een academische werkplaats waarin zorgorganisaties samen met onderzoekers van het Erasmus MC onderzoek doen naar de gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking. Abrona, Amarant, Ipse de Bruggen en de Leerstoel Geneeskunde voor Verstandelijk Gehandicapten van het Erasmus MC, vormen samen de academische werkplaats GOUD.
Wat is de missie van GOUD?
Als groeiende pionier heeft GOUD één heldere missie: het gezamenlijk onderzoeken en verbeteren van de gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking, voor jong en oud. Gezondheid in de breedte van het woord: van fysieke vitaliteit tot mentale weerbaarheid, zelfredzaamheid en het voeren van de eigen regie.
Wie zijn er allemaal betrokken bij GOUD?
Er zijn binnen de academische werkplaats veel verschillende mensen betrokken bij GOUD. Vanuit de zorgorganisatie kun je denken aan de zorgprofessionals (zoals AVG’s, begeleiders, gedragskundige, fysiotherapeuten), raad van bestuur en het management van de zorgorganisaties. Vanuit het Erasmus MC is een multidisciplinaire groep onderzoekers met verschillende achtergronden en expertisegebieden betrokken bij GOUD. Een uitgebreid overzicht van alle betrokkenen, professionals en onderzoekers, is terug te vinden op de pagina ‘Over ons’.
Hoe is GOUD georganiseerd?
De zorgorganisaties zijn nauw betrokken bij het opstellen van de onderzoeksagenda, het faciliteren en uitvoeren van onderzoek in de praktijk, het implementeren van de resultaten en het beschikbaar stellen van middelen voor onderzoek. In ieder van de zorgorganisaties fungeert een manager als interne coördinator voor GOUD. Deze coördinator zorgt in samenspraak met de onderzoekers voor de praktische uitvoering van de onderzoeken. Daarmee is hij of zij het centrale aanspreekpunt van alle betrokkenen. Ook zijn er per zorgorganisatie implementatiecoaches om ervoor te zorgen dat onderzoeksvragen relevant zijn voor de praktijk, de onderzoeken goed uitgevoerd kunnen worden en resultaten effectief worden toegepast.
Per zorgorganisatie neemt een bestuurder deel aan het bestuur van de academische werkplaats. De voorzitter van het bestuurlijk overleg GOUD is Jan van Hoek van Ipse de Bruggen. Daarnaast is er een stuurgroep die zich bezighoudt met de inrichting, monitoring, voorbereiding en uitvoering van onderzoek.
Welke tastbare resultaten voor de praktijk hebben de reeds uitgevoerde onderzoeken opgeleverd?
GOUD heeft in de loop der tijd veel voortgebracht. Het effect van lichttherapie op depressie is onderzocht en er zijn nieuwe beweegprogramma’s voor cliënten ontwikkeld. Er is vooruitgang geboekt op het gebied van slikstoornissen, medicijngebruik en slaapproblemen. Er zijn nieuwe instrumenten en diagnostische processen ontwikkeld voor behandelaren; denk aan de VB-fitscan, de ADESS (Angst Depressie en Stemming Schaal) en de inzet van de Actiwatch. Dit samen draagt bij aan een grotere bewustwording in het gehele veld en meer handvatten voor zorgprofessionals, waardoor het onbeperkt gezond zijn van cliënten iedere dag een stap dichterbij komt.