Bewegingsstoornissen door antipsychotica: herkenning verbeteren
Antipsychotica worden regelmatig voorgeschreven aan mensen met een verstandelijke beperking. Een bekende bijwerking is het ontstaan van bewegingsstoornissen, zoals trillen, stijfheid of vertraagde bewegingen. Deze stoornissen worden in de praktijk vaak niet goed herkend. Binnen dit onderzoek – onderdeel van de bredere antipsychotica afbouwstudie van GOUD – worden instrumenten getest om deze bijwerkingen beter op te sporen.
Bekijk de film: Herkennen van bewegingsstoornissen (youtube.com)
Hoe gaat onderzoek in z’n werk?
Volwassenen met een verstandelijke beperking die antipsychotica gebruiken, nemen deel aan een eenmalige sessie van anderhalf uur. Tijdens deze afspraak observeert een onderzoeker de bewegingen van de deelnemer en laat hen verschillende eenvoudige opdrachten uitvoeren, zoals draaien met de pols of lopen. Er wordt geen pijn gedaan. Ook vullen de arts of gedragskundige van de deelnemer een korte vragenlijst in. Met behulp van meetinstrumenten wordt nauwkeurig gekeken naar de snelheid, omvang en duur van bewegingen. De betrouwbaarheid en bruikbaarheid van deze instrumenten wordt in deze studie beoordeeld.
Doel en toepassing
Het doel is om praktische en betrouwbare meetinstrumenten te vinden die ingezet kunnen worden in de dagelijkse zorg. Zo kunnen zorgprofessionals bewegingsstoornissen eerder herkennen en zo nodig de medicatie aanpassen. De resultaten kunnen leiden tot een concrete toolkit voor het werkveld.
Meer weten?
Neem contact op via goud.antipsychotica@erasmusmc.nl of bel 010 70 33 847.
Onderzoekers:
– Marie-Louise Hoekstra-van Duijn (AVG, promovenda)
– Maureen Wissing (bewegingswetenschapper, co-promotor)
– Dederieke Maes-Festen (AVG, UHD, co-promotor)
Veelgestelde vragen
Waar staat GOUD voor?
GOUD staat voor ‘Gezond Ouder worden met een verstandelijke beperking’. GOUD is een academische werkplaats waarin zorgorganisaties samen met onderzoekers van het Erasmus MC onderzoek doen naar de gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking. Abrona, Amarant, Ipse de Bruggen en de Leerstoel Geneeskunde voor Verstandelijk Gehandicapten van het Erasmus MC, vormen samen de academische werkplaats GOUD.
Wat is de missie van GOUD?
Als groeiende pionier heeft GOUD één heldere missie: het gezamenlijk onderzoeken en verbeteren van de gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking, voor jong en oud. Gezondheid in de breedte van het woord: van fysieke vitaliteit tot mentale weerbaarheid, zelfredzaamheid en het voeren van de eigen regie.
Wie zijn er allemaal betrokken bij GOUD?
Er zijn binnen de academische werkplaats veel verschillende mensen betrokken bij GOUD. Vanuit de zorgorganisatie kun je denken aan de zorgprofessionals (zoals AVG’s, begeleiders, gedragskundige, fysiotherapeuten), raad van bestuur en het management van de zorgorganisaties. Vanuit het Erasmus MC is een multidisciplinaire groep onderzoekers met verschillende achtergronden en expertisegebieden betrokken bij GOUD. Een uitgebreid overzicht van alle betrokkenen, professionals en onderzoekers, is terug te vinden op de pagina ‘Over ons’.
Hoe is GOUD georganiseerd?
De zorgorganisaties zijn nauw betrokken bij het opstellen van de onderzoeksagenda, het faciliteren en uitvoeren van onderzoek in de praktijk, het implementeren van de resultaten en het beschikbaar stellen van middelen voor onderzoek. In ieder van de zorgorganisaties fungeert een manager als interne coördinator voor GOUD. Deze coördinator zorgt in samenspraak met de onderzoekers voor de praktische uitvoering van de onderzoeken. Daarmee is hij of zij het centrale aanspreekpunt van alle betrokkenen. Ook zijn er per zorgorganisatie implementatiecoaches om ervoor te zorgen dat onderzoeksvragen relevant zijn voor de praktijk, de onderzoeken goed uitgevoerd kunnen worden en resultaten effectief worden toegepast.
Per zorgorganisatie neemt een bestuurder deel aan het bestuur van de academische werkplaats. De voorzitter van het bestuurlijk overleg GOUD is Jan van Hoek van Ipse de Bruggen. Daarnaast is er een stuurgroep die zich bezighoudt met de inrichting, monitoring, voorbereiding en uitvoering van onderzoek.
Welke tastbare resultaten voor de praktijk hebben de reeds uitgevoerde onderzoeken opgeleverd?
GOUD heeft in de loop der tijd veel voortgebracht. Het effect van lichttherapie op depressie is onderzocht en er zijn nieuwe beweegprogramma’s voor cliënten ontwikkeld. Er is vooruitgang geboekt op het gebied van slikstoornissen, medicijngebruik en slaapproblemen. Er zijn nieuwe instrumenten en diagnostische processen ontwikkeld voor behandelaren; denk aan de VB-fitscan, de ADESS (Angst Depressie en Stemming Schaal) en de inzet van de Actiwatch. Dit samen draagt bij aan een grotere bewustwording in het gehele veld en meer handvatten voor zorgprofessionals, waardoor het onbeperkt gezond zijn van cliënten iedere dag een stap dichterbij komt.